Doç. Dr. Aysel Gündoğdu

Temel Analiz mi Teknik Analiz mi?

13/10/2020

Finansal yatırımlarda teknikçiler ve temelciler birbirinden genellikle hazzetmezler. Teknikçiler yatırımın günler itibari ile değişen fiyatlarının seyrine bakar, bunları bazı şekillere benzeterek tahmin yapar. Tıpkı falcılık gibi…Ama içi boş değildir bu yöntem, piyasada işlem yapanlar bilirler ki gerçekten çoğunlukla tutar bu tahminler…Teknik analiz,?tarih tekerrürden ibarettir?varsayımı üzerine kurulmuştur.

Oysa temel analiz daha zahmetli, gerçek rakamlar üzerinden yapılan yorumlara dayanır. Temel analizde ilk önce dünya ve ülkenin ekonomik durumu incelenir. Daha sonra hangi sektör ile ilgileniliyorsa o sektörün analizi yapılır. Sektördeki şirketler ve pazar payları, yatırım ve karlılık durumları, satış potansiyeli gibi unsurlara bakılır. Son olarak da yatırım yapmayı düşündüğümüz şirketin satış, Pazar payı, yatırımları ve karlılık durumları incelenir. Genelden özele giden bir araştırma metodu ile temel analiz yapılmış olur. Temel analiz, şirketi ve sektörü tanımak için önemlidir.

Ama dedim ya zahmetlidir de…Akademisyen olmadan önce finans sektöründe 3 yıl çalışmıştım. İlk çalıştığım ve 10 ay dayanabildiğim yer bir aracı kurumun araştırma bölümü idi. Bu bölümde portföyü yüksek müşterilerin istediği araştırmaları da yapıyorduk. Öyle hemen rapor yazmak mümkün değildi. Önce haftalarca piyasayı hiçbir şey anlamadan saf saf inceliyorsunuz. Ama sonunda birden bir şey oluyor ve her şey netlik kazanıyor. Tuhaf bir büyüsü var piyasanın anlayacağınız. Neyse bekliyorum müdürümün rapor hazırla demesini…Bir gün beni çağırdı ve en önemli müşterilerden birinin BİM raporu istediğini söyledi. Ben heyecanla araştırmaya başladım. Bu sırada yüksek lisans da yaptığım için her şeyi akademik bir ruhla yapmaya çalışıyorum tabii…3 günün sonunda raporu tamamladım ve müdürüme gösterdim. İstersen müşteriye kendin ver raporu dedi. Hala öyle mi bilmiyorum ama o zamanlar VIP müşterileri dedikleri böyle varlıkları beylerin (hiç bu tarz bir kadın yatırımcı görmedim) çalışma odaları olurdu. Neyse kapıyı tıklattım girdim odaya. Raporu sundum ama adam şaşırdı. Hatırlamadı bile raporu isteyip istemediğini. “BİM mi ooo o kâğıt patladı” demez mi…İlk defa o gün anladım piyasanın nasıl bir işleyişi olduğunu…Üzülmüştüm tabi, günlerce uğraş, didin ve rapor çöp olsun.

Türkiye’de insanlar birden zengin olmak istiyor. Yatırımda sabırsız ve bilgisiz. Benden rapor isteyen müşteri daha temel analiz ne demek onu bile bilmiyordu. İstediği tek şey alayım mı satayım mı ve hangi fiyattan olsun bu alış satış…Müşterinin istediği aslında teknik analizdi…Temel analiz bugünkü yarınki fiyat değişimi hakkında bilgi sunmaz. Şirketin ve sektörün karnesidir bu analiz. Şirketi tanımadan yatırım yapmak trafik ışıklarına bakmadan araç kullanmaya benzer…Bir yerde kaza yaparsınız…

Diğer yandan piyasa çok hareketli, yatırımcı sabırsız…sadece temel analiz ile de karar vermek uygulamada zor gibi. Bu nedenle teknik analizi de dikkate almak gerekir. Temel ve teknik analiz birbirlerinin rakibi değil tamamlayıcısıdır. Tıpkı kadın ve erkek gibi…Uzun vade için temel analizi, kısa vade için teknik analizi dikkate alırsak çok daha güvenli bir yatırım süreci oluşur.

Son söz,?Temeli güvenli bir hissenin tekniği ile ilgilenin…